Co warto zobaczyć w Birmie? Z pewnością na liście eventów, których nie możemy przegapić znajdują się tutejsze przedstawienia lalkowe, a konkretnie: Yoke Thay – tradycyjny teatr marionetek, który odsłoni przed nami tajemnice wielu różnych tradycyjnych sztuk Birmy.
Birma | Teatr marionetek łączy w sobie wiele dziedzin tradycyjnej, birmańskiej sztuki (by esme )
Historia teatrów lalkowych w Birmie
Tradycja tworzenia lalek w Birmie sięga XI wieku. Od tego czasu teatrzyki marionetek cieszyły się to większym to znów mniejszym zainteresowaniem. Stworzone zostały przede wszystkim dla rozrywki, ale także po to, by przekazywać etyczne i religijne wartości. Największy ich rozkwit przypadł na wiek XIX, kiedy to zyskały ogromną popularność na dworach królewskich, a przez to jego wsparcie i patronat. W tych czasach władza królewska zabraniała występów tancerzy na scenie. Przyczyniło się to do wzrostu popularności przedstawień z udziałem marionetek. Popularność teatrzyków marionetkowych spadła w Birmie wraz z brytyjską okupacją i utratą królewskiego wsparcia dla tego rodzaju sztuki ludowej. Dopiero w XX wieku podjęto próbę ponownej popularyzacji przedstawień marionetek, tworząc z nich jedną z głównych atrakcji turystycznych. Teatrów marionetek znajduje się m.in w dawnej stolicy Birmy – Mandalay.
Yoke Thay – teatr marionetek
Tradycyjny birmański teatr marionetek, nazywany Yoke Thay, to pokaz tańca o skomplikowanej choreografii z udziałem drewnianych lalek, poruszanych za pomocą sznurków. Yoke Thay łączy w sobie różne tradycje i dziedziny sztuki birmańskiej takie jak taniec i muzyka, rzeźba, haftowanie cekinami i malarstwo.
W teatrze na scenie występuje 15 artystów – 6 lalkarzy, 5 muzyków, 1 harfistka lub piosenkarka oraz 3 tancerzy. Artyści poruszający marionetkami, muszą się odznaczać zarówno umiejętnościami manualnymi, jak i scenicznymi – w tym samym czasie również śpiewają lub prowadzą narracje. Podczas przedstawienia, lalkarze widoczni są od pasa w górę, można więc obserwować ich pracę rąk przy poruszaniu marionetkami. Przodem do widowni siedzi mała orkiestra, złożona z tradycyjnych instrumentów, takich jak cymbały, bębny, gongi z brązu, grzechotki i harfa w kształcie łodzi.
Birma | Dzisiejszy teatr marionetek to głównie atrakcja dla zagranicznych turystów (by TaQpets )
Tematyka spektakli
Wystawiane w teatrze spektakle ukazują głównie sceny z opowieści Jataka (opisujących wcześniejsze wcielenia Buddy) oraz legend i opowieści dworskich. Zazwyczaj spektakl dzieli się na dwie części. Pierwsza ukazuje stworzenie świata, w tym również zwierząt i mitycznych stworzeń. W drugiej części spektaklu dominują sceny dworskie, w których pierwszoplanowe role grają postaci ludzkie – król, książę, księżniczka oraz istoty nadprzyrodzone – naty.
Birma | Marionetkę można przywieźć ze sobą do kraju jako oryginalną pamiętkę z podróży do Birmy (by Martyna Panasiuk )
Marionetki
Rzeźbienie lalek to prawdziwa sztuka, wymagająca ogromnych umiejętności i zdolności. Rzeźbiarze mają obowiązek przestrzegać surowych zasad dotyczących wyboru odpowiednich rodzajów drewna do rzeźbienia konkretnych figurek. Bardzo ważna jest również dbałość o szczegóły i detale oraz zachowania poszczególnych proporcji części ciała. Marionetki mają przeważnie wysokość ok. 55 cm, ale ich wielkość może wahać się w przedziale 30cm – 1m.
W teatrze występuje 28 marionetek – wśród nich są istoty ludzkie, stworzenia mitologiczne, duchy i zwierzęta.
Jeśli zależy nam na pamiątce w postaci marionetki, nic prostszego – ręcznie wykonane drewniane lalki można kupić np. w teatrze po spektaklu.
Birma | W przedstawieniu bierze udział 28 różnych, ręcznie robionych lalek (by worak )
Zainteresują Cię również
Wziąć udział w khmerskin Teatrze Cieni
Napij się Coca-Coli! Popularna marka wkracza na rynek birmański
Czytam Birmę – o birmańskiej literaturze słów kilka
Birma na festiwalu WATCH DOCS